Nhờ một loại cây thảo dược mọc trong vùng rừng núi Đà Bắc - Hòa Bình mà ông Bùi Đắc Quang đã tự cứu sống mình, từ một người nằm chờ chết từng ngày bởi những căn bệnh nguy hiểm dai dẳng trở thành một người khỏe mạnh, sống có ý trí, vươn lên làm giàu.

             Lấy thân mình làm thí nghiệm
             Trong vòng 1 năm ông Quang đi khám bệnh mới biết mình bị mắc cùng lúc nhiều căn bệnh nguy hiểm như: mỡ máu cao, tiểu đường tuýp 2, vôi hoá tuyến tùng, vôi hoá đám rối mạch mạc 2 thất (não) khiến cho ông bị liệt nửa người. Cơ thể ông suy nhược tiều tụy chỉ còn da bọc xương. Tưởng rằng cuộc đời ông đã an bài nhưng trong những ngày tuyệt vọng nhất nằm bệnh, ông lại đọc được dòng chữ in trên hộp thuốc là cây giảo cổ lam.

             Những ngày dài nằm trong viện chờ chết, ông không tin là mình có thể vượt qua được giai đoạn đó. Làm kinh tế thì thất bại, bản thân ông lâm trọng bệnh, ông đã nghĩ thế là cuộc đời mình đã chấm hết. Trong những ngày tuyệt vọng ấy, ông có sử dụng một loại thực phẩm chức năng chiết xuất từ dược liệu giảo cổ lam và thật bất ngờ khi ông thấy cơ thể mình bắt đầu có những dấu hiệu hồi phục. Quá mừng rỡ, ông nghĩ, nếu dùng trực tiếp cây giảo cổ lam thì khả năng chữa trị bệnh sẽ cao hơn.

Ông Bùi Đắc Quang tự cứu sống bản thân bằng cây thuốc giảo cổ lam

            Lạc lối giữa rừng vắt tìm cây thuốc
            Với niềm tin mãnh liệt là có thể tìm được cây thuốc quý, ông Quang bắt đầu hành trình tìm thảo dược giảo cổ lam ở vùng rừng Đà Bắc - Hoà Bình. Trời tờ mờ sáng, ông dắt dao vào rừng tìm kiếm cây thuốc. Những loài thảo dược của xứ Mường có hàng nghìn, hàng vạn loài mà ông chỉ là kẻ ngoại đạo về thuốc nam, không hiểu một điều gì về cây thuốc nên việc tìm kiếm càng trở nên khó khăn hơn. Ông chỉ có chiếc vỏ bao thuốc in hình cây giảo cổ lam làm căn cứ duy nhất để tìm kiếm. Gặp cây giây leo nào giống giống với hình ông cũng bứt về, rồi ông lại chạy khắp nơi hỏi xem những thứ cây mà mình kiếm được có phải là giảo cổ lam không. Nơi đầu tiên ông tìm hỏi là các mế người Mường nhưng các mế đều lắc đầu không biết và cũng chưa từng nghe nói về loại cây có tên giảo cổ lam bao giờ.
           Các mế Mường sống bao đời nay trên kho thuốc Nam còn bó tay không biết cây thuốc ông cần tìm là gì thì coi như ông hết hy vọng xác định được danh tính loài giảo cổ lam tại địa phương. Thế là bao hy vọng ban đầu loé lên cũng tắt dần, nhưng ông vẫn luôn tin tưởng vùng này có cây giảo cổ lam quý hiếm mà ông cần.
           Những ngày không vào rừng tìm cây thuốc, ông tìm kiếm thêm những tài liệu về dãy núi Ba Tri, tìm đọc sách, báo để mong có thêm thông tin về cây thuốc giảo cổ lam. Qua tìm hiểu ông biết ca giảo cổ lam còn được gọi là cỏ trường sinh, ngũ diệp sâm chỉ mọc ở vùng núi đá vôi có độ cao từ 600-2.000 m. Tại Việt Nam, cây giảo cổ lam mới chỉ được tìm thấy trên dãy Hoàng Liên Sơn thuộc Sa Pa - Lào Cai. "Với độ cao như vậy, tôi nghĩ núi rừng Đà Bắc khó có cây giảo cổ lam. Nhưng đọc sách tôi được biết, các dãy núi đá vôi của Hòa Bình cũng nằm trong hệ dãy núi Hoàng Liên Sơn nên cũng tồn tại khả năng cây giảo cổ lam được di thực do mưa lũ hoặc muông thú", ông Quang phán đoán.
          Ngay cả những ngày trời mưa phùn, rét mướt ông cũng luồn rừng, lang thang hết khu rừng này đến khu rừng khác mong tìm được thảo dược quý giảo cổ lam. Một lần ông đi lạc giữa một thung sâu. Hôm đó trời mưa phùn, không một người dân Mường nào dám đi rừng trong những ngày này bởi vắt nhiều như chấu. Nhưng vì quá nôn nóng tìm cho được cây thuốc quý nên ông đánh liều đi tìm.
Càng tiến sâu vào địa hạt rừng già thì trời càng ẩm ướt, vắt bò lổm ngổm quanh chân, chúng chui vào cả kẽ chân, kẽ tay mà cắn. Ông càng cố gỡ chúng ra thì máu chảy ra càng nhiều. Đánh hơi được thấy mùi máu tanh, như cả ổ vắt, động vắt trong rừng bật tanh tách bám lấy người ông. Lúc này ông chỉ còn cách chạy càng nhanh càng tốt để thoát ra khỏi khu rừng già. Sau cả ngày chạy như ma đuổi, ông thoát ra khỏi rừng vào lúc nửa đêm. Khi vợ ông đến đón ông cũng là lúc sức tàn lực kiệt, toàn thân bê bết máu. Ngay cả vợ ông cũng không nhận ra được nếu như ông không cất tiếng.
          Lần đó, ông bị gãy 5 xương sườn với hàng nghìn vết sẹo do vắt cắn. Khỏi ốm được vài ngày ông lại tiếp tục lên đường. Và rồi ông cũng tìm được loại cây giống với hình in trên vỏ hộp thuốc ông mang theo. Chỉ có điều ông không biết loại cây này có phải là cây giảo cổ lam mà ông muốn tìm hay không.

         Hôm sau ông khăn gói về Hà Nội, đến gõ cửa các công ty chuyên sản xuất thuốc để hỏi. Nhưng đến đâu họ cũng lắc đầu không biết. Sau nhiều lần mà không có kết quả, ông đặt câu hỏi: Phải chăng họ giữ nghề, không muốn cho mình biết?
         Cuối cùng đánh liều, ông cho các loại lá tìm được giống với hình in trên vỏ hộp thuốc pha uống thử. Chẳng biết đó có phải là quyết định liều lĩnh hay sự quyết đoán, chứ rừng già rất nhiều những loại cây độc, không may uống phải chúng thì coi như toi đời. Rất may cái sự liều lĩnh ấy của ông lại đúng. Các cây thuốc mà ông mang về sắc uống hàng ngày khiến ông khoẻ ra.

Ông Bùi Đắc Quang và GS. Phạm Thanh kỳ

         Món quà vô giá của thiên nhiên
         Sau lần phát hiện cây thuốc ông gặp được nhiều sự may mắn. Bệnh tình bỗng tiêu tan và ông còn gặp được các chuyên gia chuyên nghiên cứu về dược liệu giảo cổ lam. Năm 2008, đích thân GS.TS Phạm Thanh Kỳ đã tìm đến chỗ ông Quang để xác định xem những thứ cây mà ông phát hiện được có chính xác là cây thuốc giảo cổ lam hay không.
         Sau nhiều ngày đi rừng cùng ông Quang, GS.TS Phạm Thanh Kỳ đã kết luận, ông Quang không chỉ tìm thấy một loài giảo cổ lam mà ông còn tìm thấy cả loài giảo cổ lam Hoà Bình trong tổng số 5 loài giảo cổ lam được tìm thấy tại Việt Nam. Các loài này đều có thể sử dụng làm thuốc. Theo đánh giá của nhiều chuyên gia trong ngành thì giảo cổ lam hoang dã của Việt Nam chỉ đáp ứng được nhu cầu thị trường trong nước khoảng một vài năm tới. Nếu muốn đảm bảo nguồn cung cấp dược liệu giảo cổ lam trong dài hạn cần có kế hoạch bảo tồn nguồn gen quý hiếm đồng thời quy hoạch các khu ươm trồng có điều kiện khí hậu và thổ nhưỡng thích hợp cho cây giảo cổ lam sinh trưởng và phát triển nhưng vẫn đảm bảo được thành phần dược tính cao, ổn định.

Xem tiếp: Câu chuyện về cây thuốc "cải tử hoàn sinh" (Phần 2)